• Gündəm
  • Siyasət
  • İqtisadiyyat
  • Sosial
  • Hadisə
  • Araşdırma
  • Bölgə
  • Dünya
  • İdman
  • Şou-biznes
  • Video

© 2022 Qanuntv.az - Bütün hüquqlar qorunur.

Xəbərlər istinad verilmədən götürülə, qanuna zidd olaraq nüsxələnə və başqa yerdə yayımlana bilməz.

QanunTv.az

  • Ana səhifə
  • Haqqımızda
  • Əlaqə
  • Gündəm
  • Siyasət
  • İqtisadiyyat
  • Sosial
  • Hadisə
  • Araşdırma
  • Bölgə
  • Dünya
  • İdman
  • Şou-biznes
  • Video
backend

Rusiya “Taliban”ı tanıdı – Əfqanıstan uğrunda yeni mübarizə - ŞƏRH [xfvalue_red]

18 Nis, 25 - 16:29

Rusiya “Taliban”ı tanıdı – Əfqanıstan uğrunda yeni mübarizə - ŞƏRH

 
Rusiya Ali Məhkəməsi Əfqanıstanda hakimiyyətdə olan "Taliban" radikal islamçı hərəkatının fəaliyyətinə qoyulan qadağanı dayandırıb.

Məhkəmə baş prokurorun iddiasını təmin edib. Bu o deməkdir ki, Rusiya hakimiyyəti artıq "Taliban"ı terror təşkilatı hesab etməyəcək.

Rusiya Prezidenti Vladimir Putin 2024-cü ilin dekabrında “Taliban”ı ölkəsində qadağan olunmuş təşkilatlar siyahısından çıxarmağa imkan verən qanunu imzalamışdı. Sənədə əsasən, təşkilat “terrorçuluğun təbliğatı, əsaslandırılması və dəstəklənməsinə yönəlmiş fəaliyyətini dayandırdığı” təqdirdə Rusiya Baş prokurorunun sorğusu əsasında məhkəmə fəaliyyət qadağasını dayandıra bilər. Çünki bundan əvvəl təşkilatın terrorçular siyahısıdan çıxarılmasına dair mexanizm qəbul olunmamışdı.

Rusiya onu 2003-cü ildə terror təşkilatı sırasına daxil etmişdi. Qərarda deyilirdi ki, "Taliban" Çeçenistan və Mərkəzi Asiya dövlətlərində qanunsuz silahlı qruplaşmalar yaradır və İŞİD-lə sıx əlaqə saxlayır. O vaxt Rusiya Əfqanıstanda "Taliban"a qarşı əməliyyatlar aparan ABŞ-yə və müttəfiqlərinə müəyyən dəstək verirdi.

2001-ci ildən 2021-ci ilədək “Taliban” hərəkatı Əfqanıstanın müxtəlif bölgələrində silahlı əməliyyatlar keçirib. Hərəkat ölkənin təhlükəsizliyi üçün təhdid yaradırdı. Ona görə 2015-2016-cı illərdə Çin və Qətərin vasitəçiliyi ilə ABŞ və yerli hakimiyyət nümayəndələri, eləcə də hərəkat təmsilçiləri arasında danışıqlar keçirildi. Ancaq bu danışıqlar nəticəsiz qaldı.

“Taliban” hərəkatı birinci dəfə hakimiyyətə gəldiyi kimi, 2021-ci ilin avqustunda yenidən Əfqanıstana nəzarəti ələ keçirdi. Ona qarşı olan qüvvələr ölkəni tərk etməyə məcbur oldular.

Rusiya “Taliban”ı tanıdı – Əfqanıstan uğrunda yeni mübarizə - ŞƏRH

Vladimir Putin

Nə birinci, nə də ikinci dönəmdə hərəkat hakimiyyətinin legitimliyi, Pakistan və Qətər istisna olmaqla, dünya dövlətləri tərəfindən tanınmayıb. Bir sıra ölkələr, o cümlədən Rusiya onu terrorçu təşkilatlar siyahısında daxil edib.

ABŞ Dövlət Departamentinin terror təşkilatları siyahısında, Pakistandakı “Təhrik-e-Taliban” daxil olmaqla, 70-dən çox başqa qruplaşmanın adı olsa da, Əfqanıstan “Taliban”ının adı yoxdur. İddia edilir ki, bu hərəkat terrorizm və terror haqqında tərifə uyğun gəlmir. Mütəxəssislər bildirib ki, onlar hökumətə təsir etmək üçün mülki əhaliyə qarşı hücum etmirlər.

Bu hərəkat faktiki olaraq hökumətdir. Ekspertlərin qənaətincə, ABŞ onları terror təşkilatı kimi tanısaydı, onda özü və tərəfdaşları onlarla əlaqə saxlamaqda çətinliklə üzləşərdi.

Bununla belə, "Taliban" ABŞ Maliyyə Nazirliyinin sanksiyaları altındadır.

Rusiyanın bu hərəkata münasibətinə gəldikdə isə, “Taliban” ikinci dönəmdə hakimiyyətə gəldikdən sonra rəsmi Moskva ötən dəfəki kimi davranmayıb. Belə ki, “Taliban” hökumətinin rəsmiləri Rusiyaya səfər edərək ikitərəfl əməkdaşlıqda maraqlı olduqlarını, habelə Rusiyanın tətbiq etdiyi sanksiyaları götürməsini istəyiblər.
Rusiya “Taliban”ı tanıdı – Əfqanıstan uğrunda yeni mübarizə - ŞƏRH

Rusiyanın “Taliban”la de-fakto münasibəti var idi. Ona qoyulan qadağanın götürülməsi Rusiyanın Əfqanıstanda fəallığını artıra bilər. Rusiya bununla Əfqanıstandakı güclərin iştirakı baxımından mövcud boşluğu müəyyən mənada doldurar. O, indiki qarışıq vəziyyətdə Yaxın Şərq regionuna yaxınlaşar, İrana və Pakistana əlavə çıxış əldə edə bilər. Çinlə birlikdə Əfqanıstana nəzarəti ələ keçirər.

Əfqanıstan dünyada ən zəngin mineral ehtiyatlara, xüsusilə neft, qaz, kömür, mis, gümüş, qızıl, kobalt, kükürd, qurğuşun, sink, nadir torpaq elementləri, dəmir filizi, duz, qiymətli və yarımqiymətli daşlara malikdir. Əfqanıstanda digər təbii ehtiyatlar arasında elektromobillərin istehsalında istifadə olunan litium yataqları da var. Pentaqonun 2010-cu ildə yaydığı hesabatda, Əfqanıstan “litiumun Səudiyyə Ərəbistanı” ola biləcəyi qeyd edilmişdi.

Bir neçə il öncə “The Diplomat” jurnalında dərc edilmiş məqalədə Əfqanıstanda faydalı qazıntıların və nadir torpaq elementlərinin dəyəri 1-3 trilyon dollar həcmində qiymətləndirilirdi.
Rusiya “Taliban”ı tanıdı – Əfqanıstan uğrunda yeni mübarizə - ŞƏRH

Əfqanıstanın zəngin yeraltı sərvətlərə malik olması yenilik deyil. Rusiyanın onu rəsmi olaraq terrorçu təşkilatlar siyahısından çıxarması ilə ölkənin bu üstünlüyünü də xatırlamaq istədik. Çünki Rusiya həmin sərvətlərin hasilatı üçün “Taliban” hökuməti, yaxud rəsmi Kabillə müqavilələr imzalaya bilər.

Moskvanın bu addımı perspektivdə, ABŞ başda olmaqla, Qərblə Əfqanıstan uğrunda yeni mübarizəyə təkan verər. Rusiyanın bu qərarını ölkəyə doğru yeni ilk addım da saymaq olar. Onun ardınca ABŞ-nin də “Taliban”a görə Əfqanıstanın xarici banklardakı hesablarına qoyulan həbsləri və hərəkata tətbiq edilən sanksiyaları aradan qaldırması da mümkündür.

Bir ehtimalı da qeyd etmək istərdik. “Taliban”la Rusiya arasında Şimali Koreya, Vyetnam, hətta İranla hərbi sahədə əməkdaşlıq, yardımlaşma haqqında imzalanmış müqaviləyə oxşar sənəd də imzalana bilər.
Rusiya “Taliban”ı tanıdı – Əfqanıstan uğrunda yeni mübarizə - ŞƏRH

“Newsweek” Cənubi Koreya Müdafiə Analizi İnstitutunun (KIDA) hesabatına istinadən bildirib ki, Rusiya Ukraynadakı müharibədə iştirak edən Şimali Koreya hökumətinə ən azı 20 milyard dollar qazanc gətirib. Məlumata görə, 2023-cü ildə Şimali Koreyanın ÜDM-i təxminən 23 milyard dollar təşkil edib. Yəni Ukraynada müharibə Pxenyana bütün Şimali Koreya iqtisadiyyatının bir il ərzində yaratdığı qədər əlavə gəlir gətirib.

Bu baxımdan, Rusiyanın “Taliban”la analoji müqaviləsi Əfqanıstana da qazandıra bilər. Hərəkat isə başqa ölkələrin ərazisində terror, silahlı əməliyyat keçirmədiyini iddia edir.

Beləliklə, Əfqanıstanın Mərkəzi Asiyada daha ciddi layihələrdə iştirakı üçün yeni yol, fürsət açılır...(Report)

ƏLAQƏDAR XƏBƏRLƏR

backend
Rusiyada “Taliban”a qoyulan qadağa ləğv edildi
backend
Talibandan daha bir qadağa: Bütün canlı varlıqlar...
backend
“Taliban” Özbəkistan rəhbərliyinə söz verdi: Əlişir Nəvainin dağıdılan barelyefi bərpa ediləcək
backend
Əfqanıstanda mənəviyyatsızlığa görə 30 nəfər xalq qarşısında qamçılandı
backend
Əfqanıstanda bir günlük təyinat: Dünən şəhər başçısı oldu, bu gün çıxarıldı
[prev-url][/prev-url]

ÇOX OXUNAN

backend
İntim videoları yayılan FHN polkovnikinin istintaqı yekunlaşdı: İki qadın zərərçəkmiş qismində tanındı
2 Ara, 22 - 22:041 313

XƏBƏR LENTİ

Günün qoroskopu: Qorxma, çünki hər yeni gün yeni bir nəfəsdir [xfgiven_red][xfvalue_red][/xfgiven_red]
07:394 Tem
Ağ Evdə UFC döyüşü keçiriləcək [xfgiven_red][xfvalue_red][/xfgiven_red]
07:154 Tem
Şəhərlərin gələcəyi Bakıda qurulur: Azərbaycan şəhərsalma sahəsində qlobal səviyyədə növbəti imzasını atır - TƏHLİL [xfgiven_red][xfvalue_red][/xfgiven_red]
16:253 Tem
İlham Əliyev Xankəndidə Zəfər parkında görülən tikinti işləri ilə tanış olub [xfgiven_red][xfvalue_red][/xfgiven_red]
15:383 Tem
Azərbaycanda bu il dövlət qurumlarını hədəfə alan 1,4 milyona yaxın zərərli elektron poçt bloklanıb [xfgiven_red][xfvalue_red][/xfgiven_red]
14:563 Tem
Ermənistan parlamenti "Elektrik şəbəkələri"nin milliləşdirilməsi layihəsini təsdiqləyib [xfgiven_red][xfvalue_red][/xfgiven_red]
14:263 Tem
“Anadolu Qartalı - 2025” beynəlxalq təlimində 75 hərbi təyyarə iştirak edir [xfgiven_red][xfvalue_red][/xfgiven_red]
10:563 Tem
Rusiya XİN: Moskva və Bakı münasibətləri strateji müttəfiqlik xarakteri daşıyır [xfgiven_red][xfvalue_red][/xfgiven_red]
10:313 Tem
Azərbaycan neftinin qiyməti 74 dollara yaxınlaşır [xfgiven_red][xfvalue_red][/xfgiven_red]
09:563 Tem
Sabunçu və Suraxanının bəzi ərazilərində qaz olmayacaq [xfgiven_red][xfvalue_red][/xfgiven_red]
09:353 Tem
Bu gün MİQ imtahanları başlayır - TƏQVİM [xfgiven_red][xfvalue_red][/xfgiven_red]
09:093 Tem
7-ci sinif şagirdini maşın vurub öldürdü [xfgiven_red][xfvalue_red][/xfgiven_red]
08:333 Tem
Prezidentlər mətbuata bəyanatlarla çıxış edirlər [xfgiven_red][xfvalue_red][/xfgiven_red]
16:462 Tem
Şabranda meşə yanır [xfgiven_red][xfvalue_red][/xfgiven_red]
16:252 Tem
Sabirabadla Hacıqabulun kəndlərinin qazı KƏSİLƏCƏK [xfgiven_red][xfvalue_red][/xfgiven_red]
16:072 Tem
Bakıda Azərbaycan-Özbəkistan Ali Dövlətlərarası Şuranın ikinci iclası keçirilir [xfgiven_red][xfvalue_red][/xfgiven_red]
15:352 Tem
Azərbaycan və Qazaxıstan İT sahəsində əməkdaşlığı dərinləşdirəcək [xfgiven_red][xfvalue_red][/xfgiven_red]
15:102 Tem
Azərbaycan və Özbəkistan prezidentlərinin təkbətək görüşü başlayıb [xfgiven_red][xfvalue_red][/xfgiven_red]
14:322 Tem
Rusiyadan daha bir RƏZALƏT - Azərbaycanlı ailə deportasiya edildi [xfgiven_red][xfvalue_red][/xfgiven_red]
14:132 Tem
Kallasın İrəvan səfərinin pərdəarxası - Aİ Ermənistanı Kremlin orbitindən çıxarır - ŞƏRH [xfgiven_red][xfvalue_red][/xfgiven_red]
13:472 Tem
İlham Əliyev Şimali Makedoniya Assambleyasının sədrini qəbul edib [xfgiven_red][xfvalue_red][/xfgiven_red]
11:3617 Haz
Dövlət qurumunda işə düzəltmək adı ilə dələduzluq etməkdə şübhəli bilinən qadın məsuliyyətə cəlb edilib [xfgiven_red][xfvalue_red][/xfgiven_red]
11:0617 Haz
NİİM yük avtomobillərinin sürücülərinə müraciət edib [xfgiven_red][xfvalue_red][/xfgiven_red]
10:3117 Haz
Azərbaycan neftinin qiyməti 76 dollardan aşağı düşüb [xfgiven_red][xfvalue_red][/xfgiven_red]
09:5017 Haz
Avropa Liqası: "Sabah"ın I təsnifat mərhələsindəki rəqibi bu gün müəyyənləşəcək [xfgiven_red][xfvalue_red][/xfgiven_red]
09:1717 Haz
İsrail İrandan raket atıldığını bildirib [xfgiven_red][xfvalue_red][/xfgiven_red]
08:4417 Haz
İsrail Ordusunun bölmələrinin bir qismi Qəzzadan çıxarılıb [xfgiven_red][xfvalue_red][/xfgiven_red]
16:0516 Haz
Gəncədə hamamda qaz partlayıb, qadın yanıb [xfgiven_red][xfvalue_red][/xfgiven_red]
15:4816 Haz
Bakıdan Təl-Əviv və Tehrana uçuşlar DAYANDIRILDI [xfgiven_red][xfvalue_red][/xfgiven_red]
15:2316 Haz
Ərdoğan və Pezeşkian telefonla danışıb, Türkiyənin vasitəçiliyi müzakirə olunub [xfgiven_red][xfvalue_red][/xfgiven_red]
14:4816 Haz
Pezeşkian: İran nüvə silahının hazırlanmasına qarşıdır [xfgiven_red][xfvalue_red][/xfgiven_red]
14:2216 Haz
Husilər İsrailə ballistik raketlə hücuma cəhd ediblər [xfgiven_red][xfvalue_red][/xfgiven_red]
13:0116 Haz
Əkrəm İmamoğluna qarşı irəli sürülən ittihamlar açıqlanıb [xfgiven_red][xfvalue_red][/xfgiven_red]
12:2716 Haz
Oğuz-Qəbələ-Bakı su kəmərində qəza baş verib, təchizat 4 günlük kəsiləcək [xfgiven_red][xfvalue_red][/xfgiven_red]
11:4816 Haz
KİV: İran Təl-Əviv və Hayfaya hipersəs raketləri ilə zərbələr endirib [xfgiven_red][xfvalue_red][/xfgiven_red]
11:0216 Haz
Pezeşkian: İran xalqı İsrailə qarşı müharibə başlatmayıb və bunu istəməyib [xfgiven_red][xfvalue_red][/xfgiven_red]
10:2616 Haz
İlham Əliyev sosial şəbəkə hesabında Milli Qurtuluş Günü ilə bağlı paylaşım edib [xfgiven_red][xfvalue_red][/xfgiven_red]
10:4115 Haz
Azərbaycanda Milli Qurtuluş Günüdür [xfgiven_red][xfvalue_red][/xfgiven_red]
10:2615 Haz
İsrail müdafiə naziri: Tehran "yanacaq" [xfgiven_red][xfvalue_red][/xfgiven_red]
14:5814 Haz
Maliyyə Nazirliyində yeni təyinat olub [xfgiven_red][xfvalue_red][/xfgiven_red]
14:0914 Haz
Netanyahunun ofisi: İsrail İrandakı əməliyyatını genişləndirir [xfgiven_red][xfvalue_red][/xfgiven_red]
13:0914 Haz
İsrail İranın Mehrabad hava limanında qırıcı təyyarə anqarına zərbə endirib [xfgiven_red][xfvalue_red][/xfgiven_red]
12:0214 Haz
MÜLKİYYƏTƏ ZORAKILIQ: “Versal Palace” MTK-nın qanunsuz əməlləri və hüquqi fəsadları [xfgiven_red][xfvalue_red][/xfgiven_red]
11:5114 Haz
Ötən gün dələduzluqla bağlı axtarışda olan 13 nəfər tutulub [xfgiven_red][xfvalue_red][/xfgiven_red]
11:2514 Haz
Bütün xəbərlər

© 2022 QanunTv.az - Bütün hüquqlar qorunur.

Xəbərlər istinad verilmədən götürülə, qanuna zidd olaraq nüsxələnə və başqa yerdə yayımlana bilməz.

  • Ana Səhifə
  • Haqqımızda
  • Əlaqə